Als ik naar de huisarts ga met een klacht, wordt me 9 van de 10 keer gevraagd naar mijn depressie. En hoe het gaat zonder medicatie.
Eén huisarts vertelt dat ze het ‘fascinerend’ vindt dat het kán.
Daarna herinnert ze me er voorzichtig aan dat het geen probleem is om een recept voor een antidepressivum uit te schrijven als ik dat wil.
Vandaag 7 jaar later word ik hier nog steeds mee geconfronteerd. Dat de controle zomaar weer uit mijn handen kan glippen. En dat pillen mij kunnen helpen de controle te behouden.
Als het maar 1 huisarts was geweest, dan had ik er makkelijker overheen kunnen stappen. Maar omdat er veel verloop is in deze praktijk, is dit bijna de standaard opening geworden. En het stoort me elke keer weer.
Waarom?
Ten eerste omdat ik naar de huisarts ben gekomen om redenen die aan de assistente zijn uitgelegd toen ik de afspraak maakte – redenen die niets te maken hebben met mijn vroegere worstelingen met depressie.
Dat betekent dat wat er in mijn dossier staat voorrang krijgt over de redenen die ik aan de telefoon heb doorgegeven.
Vanaf het moment dat ik die aanbod krijg, voel ik dat ik niet serieus word genomen.
De afspraak krijgt een voor mij onverwachte wending – waardoor ik even uit balans raak.
Ik voel de twijfel omhoogkomen; weet deze arts, iemand die mij niet kent, iets dat ik niet weet?
Heb ik die medicijnen…nodig?
In mijn twijfel voel ik dat de regie over deze situatie voor het grijpen ligt; en niet meer stevig in mijn handen.
Heel eventjes word ik teruggeworpen naar de tijd toen het dossier werd gevuld; een periode van overleving. Dat gevoel leeft ineens weer in het hier en nu. Vandaag, 7 jaar later, word ik, door een ongevraagd aanbod voor medicatie, weer die vrouw uit het dossier. Een vrouw die geen enkel grip heeft op haar leven. Wat een mindf#ck, zeg.
Ik haal diepe adem. Ik herinner mezelf dat ‘het dossier’ een momentopname is van een vrouw uit een ander tijdperk. Die vrouw had zichzelf verloren in haar werk en droeg een berg aan zelf opgelegde verantwoordelijkheden met zich mee. Die vrouw had de lat zo hoog gelegd dat niemand deze kon bereiken, laat staan zijzelf. Die vrouw was allesbehalve eerlijk tegen zichzelf over de trauma’s uit haar verleden en sleepte een leven vol onverwerkte emoties met zich mee, waar ze ook heen ging.
De vrouw over wie het dossier gaat, de vrouw die ik ooit was, bestaat niet meer. Zij is veranderd. Zij móest wel veranderen.
Het stoort me dat het mijn taak moet zijn om nóg een persoon in een gezaghebbende positie hiervan te overtuigen, voordat ze naar mij luisteren. Voordat ze mij serieus nemen. Het stoort me dat iemand die mij niet kent, die niet weet hoe hard ik heb gewerkt om zover te komen, een oplossing biedt voor een probleem wat ik niet meer als probleem zie.
Focussen op een momentopname uit het verleden laat geen ruimte voor erkenning van de verandering die sindsdien heeft plaatsgevonden. De persoonlijke groei, de geleerde lessen en elke prestatie vanaf dat moment worden ook niet erkend.
Het bestaan van deze vrouw, het resultaat van haar kracht en doorzettingsvermogen, blijft ongezien. De persoon die zij is geworden is voor de arts die tegenover haar zit, onzichtbaar.
Dat ik niet wil dat mijn verleden steeds ter sprake komt, betekent niet dat ik iets te verbergen heb of dat ik me ervoor schaam. Integendeel.
Het betekent dat ik liever gezien en gedefinieerd wil worden door de kracht die nodig was om hier te komen en te blijven, en niet door een periode in mijn leven waarin ik op het dieptepunt was. Ik besluit de regie terug te pakken.
Voor de zoveelste keer sla ik een bod voor medicijnen af. Voor de zoveelste keer leg ik uit dat ik manieren heb ontwikkeld om mezelf te herpakken wanneer het niet goed met me gaat. Ik leg uit dat dit niet zo’n moment is.
Daarna herinner ik haar voorzichtig aan dat ik voor andere redenen ben gekomen. En we hebben het daarover.
Als een patiënt antidepressiva krijgt aangeboden wanneer ze door haar rug heen is gegaan, dan móet er iets veranderen in het systeem.
Verandering begint met bewustwording. Bewustwording van wat het herstelproces inhoudt en weten wat iemand helpt om in herstel te blijven. En dat er meestal veel meer bij komt kijken dan alleen je pillen innemen.
Wie zie JIJ als je naar mij kijkt?