Zal ik je wat vertellen? Dit is een voorbeeld van goedbedoeld advies dat helemaal nergens op slaat bij burnout. Mijn innerlijke taal fetishist wil je graag vertellen wat er mis is met zinnetje, en waarom je het beter niet kan gebruiken, hoe goed bedoeld het ook is.
In dit zinnetje zitten er 2 WERKwoorden:
GAAN en DOEN. Beide zetten aan tot beweging/ actie. Er is effort nodig om te GAAN of DOEN.
Ook zit er een MAAR in. De MAAR suggereert dat de te nemen acties makkelijk te verrichten zijn. Het kost MAAR weinig effort.
Ook zit er een (mogelijk) verborgen boodschap achter: jij kunt KIEZEN om leuke dingen te gaan doen. Dat is mijn interne analyticus, trouwens. Ook zij wil van zich laten horen.
Tijdens mijn burnout kwam dit zinnetje bij mij binnen als een ‘opdracht’. Omdat ik jarenlang in de doe-modus stond en overal kansen zag om dingen op te lossen. “o ja, ik KAN leuke dingen gaan doen voor mezelf’, dus: DOEN! Maar zo werkt het niet. Want mijn lichaam deed het niet. Mijn hersenen ook niet. Ik was letterlijk verlamd door de angst en stress dat ik a) niet meer wist wat ik leuk vond en b) ik voelde me een mislukking omdat ik niet in staat was om te doen, dát wat de rest van de wereld blijkbaar wel makkelijk vond: genieten. Dit leverde zoveel extra druk op, maar het is pas sinds ik hersteld ben dat ik begreep wat dit zin met me deed.
Wat doet dit zinnetje nog meer?
Het creëert afstand tussen de persoon die aan het lijden is en de advies-gever. Want: dit kan JIJ doen. (Alléén). Jij MAG genieten van leuke dingen. Terwijl een burnout alles behalve leuk is. GENIETEN is ook een werkwoord, trouwens. Mijn interne wereld was toen zo ver verwijderd van dat wat een ‘normale’ mens voelt, dat genieten buiten mijn bereik was. Hiermee geconfronteerd te worden creëerde WANhoop, terwijl het juist HOOP was dat ik nodig had om te herstellen.
Wat mij betreft, kan en moet dit anders.
Burnout is niet zomaar opgelost. Het heeft een community nodig, veel support en “gewoon” liefde. Hoe toon je dit? In eerst instantie, door te luisteren. Niet oordelen. Accepteren wat er is, hoe ellendig het ook mag zijn. De persoon serieus nemen. Dat verdienen ze. En: als iemand de moed opbrengt om jou in vertrouwen te nemen met alles wat ze voelen, benoem dit en moedig ze aan. Als de wereld wist hoe moeilijk dit is, zou het leven anders zijn…
Graag wil ik met jou delen wat mij betreft gezegd mag worden tegen iemand die thuis zit vanwege burnout:
“Hey, ik hoor dat het niet zo goed met je gaat. Ik vind het heel vervelend voor je. Hoe voel jij je?”
“Ik heb daar zelf geen ervaring mee, maar wil begrijpen wat je meemaakt. Wil je me daarbij helpen?”
“Het is knap dat je dit deelt, ik ben blij dat je mij genoeg vertrouwt om dit met mij te delen.”
En als laatste:
“Wat heb je nodig? Wat kan IK voor JOU doen?” “Hoe kan ik er voor jou zijn”?
En nu even wachten. Goed luisteren naar wat er gezegd wordt. Misschien komt er een waterval aan woorden, misschien helemaal niets. Misschien word er gehuild, misschien hoor je een zucht of merk je dat er even wat opluchting is. Dat hij of zij zijn of haar hart mocht luchten. Wat er ook is, laat het er maar zijn. Belangrijk is dat deze persoon gehoord en gezien voelt, ook in hun ellende.
Niemand kan een burnout alleen oplossen, dus als iemand om hulp vraagt, by all means, help. Enige wat ik vraag, is dat je luistert zonder iets te willen veranderen en dat je dat probeert met authenticiteit en liefde te beantwoorden. De wereld heeft daar veel meer van nodig.